"Wit water" of snijvloeistoffen
In metaalbedrijven die gebruik maken van zaag-, slijp- of freesmachines worden onderdelen in beweging gekoeld door besproeiing met mengsels van water en minerale of organische oliën (snijolie of vloeistof voor metaalbewerking, ook wit water genoemd). Deze handelswijze is niet zonder gevaar voor de gezondheid van de arbeiders.
Talloze publicaties zijn aan deze problematiek gewijd. Er bestaan twee soorten snijolie: totale minerale oliën, onoplosbaar en weinig additieven bevattend, en zogenaamd oplosbare of emulgeerbare oliën of waterachtige vloeistoffen met grote hoeveelheden additieven waaraan eventueel ook biociden moeten worden toegevoegd om de microbiële woekering in te perken.
De blootstelling aan talloze chemische en biologische bestanddelen aanwezig in deze vloeistoffen staat bekend om haar schadelijke effecten op de gezondheid (irriterend voor de luchtwegen, beroepsastma, overgevoeligheidspneumopathieën, lipidepneumopathieën, chronische dermatitis).
Respiratoire allergieën, Het INRS (Institut National de Recherche et de Sécurité) (4) stelt dat de aanbevolen grenswaarden voor blootstelling aan olienevel (5mg/m3) betrekking hebben op de totale oliën. In de handleiding over de ventilatie, door het INRS (2) gepubliceerd, wordt aanbevolen om de concentratie tot 1 mg/m3 of minder te verlagen.
In geval van oplosbare olie (aerosol) stelt het NIOSH (National Institut for Occupational Safety and Health) een grenswaarde van 0,5 mg/m3 voor. Deze aanbevolen waarden liggen ongetwijfeld te hoog aangezien bij blootstelling aan lagere waarden bronchiale symptomen worden vastgesteld.
De ACGIH (American Conference of Governmental Industrial Hygienists) (8) stelde in 2001 een verlaging van de grenswaarde tot 0,2 mg/m3 voor.
Chronische dermatites, Het INRS (3) waarschuwt dat het informeren van de metaalarbeiders, in het bijzonder jonge beginnelingen, van groot belang is. (...) een studie op basis van een vragenlijst onder 79 beginnende metaalarbeiders wijst erop dat zij in het algemeen nauwelijks op de hoogte zijn en zich eigenlijk niet bewust zijn van de risico's van snijvloeistoffen voor de huid of van het risicogedrag en dus onvoldoende beschermd zijn.
Het WIV-Mycologie&Aerobiologie en de FUSAGx (Faculté Universitaire des Sciences Agronomiques de Gembloux) hebben samengewerkt in een Federaal Wetenschapsbeleid (vroeger DWTC) onderzoeksprogramma inzake Indoor Pollution. Op microbiologisch vlak maken de snijvloeistoffen deel uit van de prioriteiten voor de gezondheid van de werknemers.
Vaak worden in deze vloeistoffen woekeringen van bacteriën en schimmels gemeld. Ondanks de antimicrobiële behandelingen is de permanente recyclage van de vloeistoffen die ononderbroken in reservoirs worden teruggewonnen bevorderlijk voor de opeenstapeling van toxines (endotoxines van Gramnegatieve bacteriën, mycotoxines). Deze biologische bestanddelen ontsnappen aan de klassieke microbiologische analysen (levende micro-organismen geïsoleerd op voedingsbodems). Deze kunnen inderdaad afdoende blijken voor de levende kiemen, bijvoorbeeld na recent gebruik van biociden, maar het cumulatieve effect van de toxische stoffen blijft onbekend. In dit geval is de dosering van ergosterol, endotoxines en mycotoxines een nuttig aanvullend element.
In dit stadium bevelen wij stellig het systematisch opsporen van een reeks specifieke bestanddelen en kiemen aan (zie onderstaande tabel).
|
Aanbevolen microbiologische en biochemische analysen |
|
Gezochte elementen |
Voedingsbodem of analysemethode |
|
| Microbiologische |
Totale bacteriën 25°C |
TSA actidione bij 25°C, 5 dagen |
|
| |
Totale bacteriën 37°C |
TSA bij 37°C, 2 dagen |
|
| |
Gramnegatieve bacteriën |
MacConkey bij 37°C, 2 dagen |
|
| |
Thermoactinomyceten |
TSA novobiocine bij 52°C, 2 dagen |
|
| |
Totale mesofiele fungi |
MEA chlooramfenicol bij 25°C, 5 en 21 dagen |
|
| |
Fusarium spp |
MEA malachietgroen bij 25°C, 5 dagen |
|
| Biochemische |
Endotoxines |
LAL-test |
|
| |
Ergosterol |
HPLC, CPG, GC-MS |
|
| |
Mycotoxines |
HPLC, GC-MS |
|